Германы Passivhaus стандарт: Эрчим хүчний хэрэглээг 80 хүртэл хувиар бууруулсан дэлхийн тэргүүлэх барилгын технологи

Германд үүссэн Passivhaus (Passive House) стандарт нь орчин үеийн эрчим хүчний хэмнэлттэй барилгын хамгийн өндөр түвшний норм гэж олон улсын хэмжээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн. Энэ стандарт нь шинээр барих барилга төдийгүй хуучин орон сууцыг бүхэлд нь шинэчлэх “deep retrofit” ажлуудад өргөн ашиглагдаж байна. 2023 - 2025 онд Passive House Institute (PHI)-ийн нийтэлсэн шинэ судалгаанууд нь жил бүр эрчим хүчний хэрэглээг 75 - 82 хувиар бууруулсан бодит хэмжилттэй төслүүдийг танилцуулсан нь өмнөх онолын үр дүнг баталгаажуулжээ.

Passivhaus стандартын гол зарчим нь “байшинг байнга халаах биш, дулааны алдагдлыг үндсээр нь арилгах” юм. Энэ зорилгод хүрэхийн тулд өндөр нягтралтай дулаалгын систем, агаарын алдагдалгүй хашлага, дулаан сэргээгчтэй агааржуулалт, нарны дулаан ашиглалтын шийдлүүдийг нэгтгэдэг. Ингэснээр барилга бага энергиэр тогтвортой дулаан, тав тухтай орчныг бүрдүүлдэг.

Стандартыг бий болгох болсон суурь

Германд 1990-ээд оны эхээр эрчим хүчний үнэ өсч, барилгын салбарын дулааны алдагдлын асуудал илүү тод харагдаж эхэлсэнтэй холбоотойгоор эрчим хүчний үр ашигтай барилгын стандарт шаардлагатай болж эхэлсэн. Энэ үед физикч Вольфганг Файст болон түүний баг шилдэг дулаан тусгаарлах материал, барилгын физикийн судалгааг боловсруулж, 1991 онд эхний Passivhaus-ийг барьсан. Энэхүү эхний туршилтын байшин 30 гаруй жилийн турш бараг өөрчлөгдөөгүй дулааны хэрэглээтэй байгаа нь шинэчлэлийн тогтвортой байдлыг баталсан анхны баримт юм.

Энэ санаанаас эхлэн Passivhaus стандарт нь Европ даяар, дараа нь АНУ, Канад, Ази тивд тархаж, хотын барилгын салбарын шинэчлэлийн үндсэн чиглэлийн нэг болсон.

Passivhaus стандартын үндсэн технологи

Passivhaus нь нэг л элемент дээр тулгуурладаггүй. Харин барилгын бүх системийг нарийн тооцоолж, “агаарын алдагдалгүй хашлага”,  “дулаан ихээр хадгалдаг материал бүхий бүрэн бүтэн дулаалга”,  “дулаан сэргээгчтэй агааржуулалт” гэсэн гурвалсан хослолоор онцлог.

Өндөр нягтралтай дулаалгын систем

PHI-ийн 2024 оны deep-retrofit төслүүдийн судалгаагаар гадна ханын дулаалгын зузаан 200 - 300 мм хүрсэн барилгууд халаалтын эрчим хүчийг 80 хувь хүртэл бууруулсан бодит үр дүн гарчээ. Энэ нь барилгын хашлагаас гарах дулааны урсгалыг үндсэндээ багасгаж, нэмэлт халаалтын хэрэгцээг бараг үгүй хийдэг.

Агаар нэвтрэхгүй хашлага

Passivhaus стандартын хамгийн чухал шаардлагын нэг нь барилгын агаарын нягтрал юм. Ханын заадал, цонх, хаалганы бүх холбоосыг тусгай тууз, мембранаар битүүмжилж, агаарыг “урсан алдагдахаас” сэргийлдэг. PHI-ийн хэмжилтээр Passivhaus барилгын агаарын алдагдал нь ердийн барилгаас 5 - 10 дахин бага байдаг.

Дулаан сэргээгчтэй агааржуулалтын систем

Энгийн байшинд цонх онгойлгох бүрт дулаан алдагддаг бол Passivhaus нь агаарыг халааж хөргөхгүйгээр солилцдог heat recovery ventilation (HRV) системийг ашигладаг. Энэ нь орж ирж буй цэвэр агаарыг гарч буй агаарын дулаанаар халаадаг гэсэн үг юм. Хэмнэлт нь 85 - 90% хүрдэг.

Нарны пассив ашиглалт

Барилгын байрлал, цонхны хэмжээ, шиллэгээний үзүүлэлтүүдийг тооцоолж, өвөл нарны дулааныг аль болох дотор оруулж, зуны улиралд сүүдрэвчилж хэт халалтаас хамгаалдаг. Энэ бол passive design-ийн үндэс.

Сүүлийн үеийн (2023 - 2025) бодит төслүүдийн үр дүн

2024 онд Германд Passivhaus стандартын дагуу хуучин орон сууцыг гүн шинэчилсэн төслийн хэмжилтүүд дараах үр дүнг гаргасан:

• Халаалтын жил тутмын эрчим хүчний хэрэглээ 75 - 82% буурсан

• Дулаан алдагдлын коэффициент нь “European Building Code”-оос 40 - 60 хувь илүү сайн гарсан

• Барилгын дотор температур өвөл тогтвортой 20 - 22°C, зуны улиралд 26°C-аас дээш бараг гараагүй

MDPI-ийн 2024 нийтлэлд Passivhaus барилга нь урт хугацаанд илүү хэмнэлттэй, байгаль орчинд бага нөлөөтэй болохыг тооцоолсон байна.

Passivhaus - Дэлхийн хотуудын шинэчлэлд ашиглагдаж буй жишээнүүд

Германаас гадна Австри, Швейцарь, Бельги, Их Британи, Канад зэрэг улсуудад Passivhaus стандарттай шинэчлэлүүд өргөн хэрэгжиж байна. Илүү сонирхолтой нь 2025 онд АНУ-ын Нью-Йорк хот хуучин орон сууцны дүүргүүдэд Passivhaus стандартыг шинэчлэлийн заавал мөрдөх норм болгон зарласан нь энэ технологи дэлхийн хотуудын бодлогын түвшинд нэвтэрч буйг харуулж байна.

Эх сурвалж:

https://passivehouse.com/

https://www.mdpi.com/2071-1050/16/15/6510?

https://passiv.de/downloads/07...